Epistel
Kol. 3, 12-17
Broeders, wilt u als heilige en veelgeliefde uitverkorenen Gods toerusten met een medelijdend hart, met goedheid en bescheidenheid, met zachtmoedigheid en geduld. Verdraagt elkander, en vergeeft elkander, als gij soms over iemand te klagen hebt. Zoals de Heer u vergeven heeft, zo moet ook gij vergeven. Maar draagt over dat alles heen de liefde; want deze is de band der volmaaktheid. Laat de vrede van Christus heersen in uw harten; want daartoe zijt gij ook geroepen, als leden van één lichaam. Weest daarenboven dankbaar. Moge het woord van Christus onder u wonenen in volle rijkdom, zodat gij in alle wijsheid elkander onderricht en vermaant. En zingt dankbaar God van harte lof in psalmen en gezangen en geestelijke liederen. Alles wat gij doet met woord of werk, doet alles in de Naam van de Heer Jezus Christus, om aan God, de Vader, dank te brengen door Jezus Christus, onze Heer.
Evangelie
Lucas 2, 42-52
Toen Jezus twaalf jaar oud geworden was, gingen zij op reis naar Jeruzalem, zoals met het Hoogfeest gewoonte was. Maar toen zij na afloop van die dagen terugkeerden, bleef het Kind Jezus te Jeruzalem achter, zonder dat Zijn ouders het wisten. In de veronderstelling, dat Hij Zich bij het gezelschap bevond, reisden zij één dag door; dan vroegen zij naar Hem bij familie en bekenden. Maar toen zij Hem niet vonden, keerden zij naar Jeruzalem terug en zochten Hem. Eerst na drie dagen vonden zij Hem in de tempel, waar Hij midden tussen de leraren gezeten, naar hen luisterde en hun vragen stelde. Allen nu, die Hem hoorden, waren verbaasd over Zijn wijsheid en over Zijn antwoorden. Toen zij dit zagen, stonden zij verwonderd. En Zijn Moeder sprak tot Hem: Mijn Kind, waarom hebt Gij ons dit aangedaan? Zie, Uw vader en ik zochten U met smart. Hij echter gaf hun ten antwoord: Waarom zocht gij Mij? Wist gij dan niet, dat Ik moet zijn bij de aangelegenheden van Mijn Vader? Maar zij begrepen niet, wat Hij tot hen zei. Dan reisde Hij met hen af en kwam te Nazareth. En Hij was hun onderdanig. Zijn Moeder nu bewaarde dit alles zorgvuldig in haar hart. En Jezus nam toe in wijsheid en jaren en in welgevallen bij God en bij de mensen.
Preek
Het Evangelie van dit feest van de heilige Familie eindigt met de woorden: “En Hij reisde met hen af en kwam te Nazareth. Hij was hun onderdanig. Zijn moeder bewaarde dit alles zorgvuldig in haar hart. En Jezus nam toe in wijsheid en jaren en in welgevallen bij God en bij de mensen.” (Lc. 2, 51-52)
De Kerk viert vandaag eigenlijk geen bepaald mysterie uit het leven van Christus, maar zij herdenkt de kinderjaren van de mens geworden Verlosser, die Hij verborgen doorbracht met Maria en Jozef te Nazareth.
De bedoeling van paus Leo XIII, die dit feest aan het einde van de 19e eeuw instelde, lijdt geen twijfel. Al in zijn tijd werden de heiligste wetten van het huwelijk en van het gezinsleven veronachtzaamd en verworpen. De Kerk wilde de mensheid het voorbeeld van de heilige Familie voor ogen stellen als een model en ideaal voor een gezonde maatschappij. Ook voor ons, voor de mensen in de 21e eeuw, blijft het een model dat ons wil leren en inspireren. Misschien nog meer vanwege de afval van de gezonde samenleving.
Wij kunnen in het leven van het heilig Huisgezin allerlei deugden vinden en bewonderen. Maar bewonderen is niet genoeg. Iedereen moet ernaar streven om die ook in zijn eigen leven te beoefenen. Het Evangelie zegt heel beknopt: “Hij was hun onderdanig.” Wij zien hier de gehoorzaamheid als de eerste van deze deugden. Het goddelijk Woord gehoorzaamde aan sterfelijke mensen in al de kleine dingen van het dagelijkse leven, dertig jaar lang. Hoewel Jezus Zich Zijn goddelijke waardigheid bewust was, leefde Hij toch onderdanig en onderworpen aan Maria en Jozef. Hij gaf hierdoor het voorbeeld van de orde die moet heersen in elk gezin en die de vrucht is van liefdevolle en verstandige samenwerking van al haar leden. Deze gehoorzaamheid lag ook in de plannen van God en zij behoorde tot het vervullen van de gehele gerechtigheid, dat de Zoon was opgelegd.
Beminde gelovigen! De gehoorzaamheid is een deugd die ons altijd zwaar valt, in het bijzonder in onze tijd van vrijheidszucht en verzet tegen normen en instellingen die als verouderd worden beschouwd. Wij hebben de neiging om te denken dat wij alles het beste weten, dat wij zelf kunnen kiezen en dat alle keuzen gelijkwaardig zijn. Wij hoeven niet meer naar de Kerk te luisteren, de kinderen verzetten zich tegen hun ouders en overal wordt gesproken over de ‘gezagcrisis’.
De gehoorzaamheid is ook een deugd die voor ons allen in allerlei opzicht ons leven lang noodzakelijk blijft en die niet gemakkelijker wordt als wij ouder worden. Wij moeten de zwakheden van onze natuur die zich tegen deze deugd verzetten tot het einde van ons leven bestrijden. De oudere mensen kunnen ons zeggen hoe moeilijk het soms is om alles te accepteren. Maar het is wel mogelijk in een geest van bovennatuurlijk geloof.
Dierbare gelovigen, in het leven van het heilig Huisgezin zien wij veel meer dan de deugd van gehoorzaamheid. De apostel Paulus geeft ons een lange lijst van deze deugden in zijn epistel. Die moeten ook een maatstaf voor ons leven worden, voor iedere christelijke gemeenschap. Het beoefenen van al deze deugden, vooral ten opzichte van hen met wie wij dagelijks omgaan, die ons kennen in al onze gewoonheid en wier fouten ons een voortdurende ergernis zijn, is soms zeer moeilijk. Daarom moeten wij in de geest van gebed zo vaak naar de heilige Familie kijken en daar licht, moed en kracht vinden. Amen.