Deze week wordt door een aantal prolife-organisaties de 'Week van het Leven' georganiseerd, een week waarin op verschillende wijzen aandacht wordt gevraagd voor het grote onrecht van abortus en euthanasie, die uitmondt in de 'Mars voor het Leven' op zaterdag 11 november in Den Haag. Dat de aandacht voor het kwetsbare ongeboren leven hard nodig is, mag blijken uit de sterk gestegen abortuscijfers in Nederland: van 31.049 in 2021 naar 35.606 in 2022, een toename van circa 15%.
Een mogelijke reden voor deze stijging is het vaak niet onderkende verband tussen kunstmatige anticonceptie en abortus. De grens tussen kunstmatige anticonceptie en abortus is in de praktijk onduidelijk. Sommige voorbehoedmiddelen kunnen abortus veroorzaken, vaak zonder medeweten van de gebruikers. Maar de verbinding tussen beide is niet alleen functioneel. Het heeft diepgaande gevolgen voor het individu en de samenleving. Een van deze gevolgen is een geleidelijk toenemende tolerantie en acceptatie van abortus.
In zijn encycliek Humanae Vitae wees paus Paulus VI op de relatie tussen anticonceptie en andere morele kwesties. Hij legde uit dat het wijdverbreide gebruik van kunstmatige anticonceptie "de weg zou kunnen openen voor huwelijksontrouw en een algemene verlaging van de morele normen." De geleidelijke toename van de tolerantie en acceptatie van abortus, vooral in de vroege stadia van de zwangerschap – óók onder christenen –, is hiervan een voorbeeld. De mentaliteit achter kunstmatige anticonceptie en abortus is er een die uitgaat van een scheiding tussen de seksuele daad en de natuurlijk beoogde gevolgen ervan. Het gebruik van kunstmatige anticonceptie bevredigt en bestendigt een verlangen naar totale autonomie en controle. Deze mentaliteit bevordert onvermijdelijk een vertekend beeld van kinderen als een recht en een product in plaats van als een geschenk. Een dergelijk beschadigd begrip van de mensenrechten komt veel voor. Mensen beweren het recht te hebben op een burgerlijk huwelijk tussen mensen van hetzelfde geslacht, het recht om hun geslacht zelf te kiezen, het recht om zelfmoord te plegen (euthanasie, voltooid leven). Op dezelfde manier spreken zij over het recht om kinderen te krijgen in het aantal en op het tijdstip van hun keuze. Voor degenen die moeite hebben om zwanger te worden, een relatie van hetzelfde geslacht hebben of zelfs alleenstaand zijn, is IVF beschikbaar om de kinderen te krijgen op wie zij vinden dat ze recht hebben. Als ze geloven dat hun recht op totale controle over het krijgen van kinderen onschendbaar is, wat doen ze dan als anticonceptie mislukt, zoals vaak het geval is? Abortus is dan de volgende logische stap.
De geleidelijke commercialisering van kinderen staat centraal bij zowel kunstmatige anticonceptie als abortus. Maar het is niet de enige manier waarop kunstmatige anticonceptie het gezin beïnvloedt. Paus Paulus VI merkte op: "Een man die gewend raakt aan het gebruik van anticonceptiemethoden kan de eerbied vergeten die een vrouw toekomt, en, haar fysieke en emotionele evenwicht negerend, haar reduceren tot louter een instrument voor de bevrediging van zijn eigen verlangens." Door zo te handelen, verheft de man zijn eigen behoeften boven zijn vrouw en kinderen. Het kan verder een houding van zelfbevrediging bevorderen in plaats van een houding van zelfopoffering en liefde jegens zijn gezin. Deze mentaliteit kan er direct voor zorgen dat een koppel een onverwacht kind als een indringer gaat zien in plaats van als een onverwacht maar welkom geschenk en een natuurlijk gevolg van de seksuele verbintenis. In een samenleving die het krijgen van kinderen meer ziet als een goed geplande aanwinst dan als de beoogde vrucht van huwelijksliefde, is de wijdverbreide steun voor de toegang tot abortus, vooral in het begin van de zwangerschap, niet verrassend. Bij drogisterijen zijn voorbehoedmiddelen vrij verkrijgbaar in de winkel, maar ook online door iedereen te bestellen. De morning-afterpil wordt aangeprezen als nood-anticonceptie, maar die bewerkstelligt vrijwel altijd een abortus. Het gebruik van al die middelen wordt nog eens aangemoedigd door een schaamteloze reclame voor talloze 'speeltjes', ook in tijdschriften – soms huis-aan-huis verspreid – en zelfs bij warenhuizen verkrijgbaar. Zo wordt de algemene norm gesteld dat het allemaal heel normaal is, terwijl dat uiteraard niet zo is.
Natuurlijk is openstaan voor het leven niet altijd gemakkelijk. Niets in het christelijke leven is bedoeld om gemakkelijk te zijn. Echtparen zijn, net als iedereen, geroepen tot een leven van heroïsche liefde en deugd. Dit soort leven kan onvoorspelbaar zijn, maar geeft uiteindelijk echt voldoening. Zoals paus Benedictus XVI ooit zei: "De wereld biedt je troost. Maar je bent niet gemaakt voor comfort. Je bent gemaakt voor grootsheid." Dit betekent niet dat iedereen verplicht is om zoveel mogelijk kinderen te krijgen. Natuurlijke gezinsplanning respecteert zowel de natuurlijke vruchtbaarheid van het paar als de transformerende kracht van de huwelijksdaad. Het stelt paren in staat open te blijven voor het leven en toch verantwoorde beslissingen te nemen met betrekking tot kinderen. De effectiviteit van natuurlijke gezinsplanning is net zo goed, zo niet beter dan die van veel vormen van kunstmatige anticonceptie. Het enige neveneffect is meer dialoog en betere communicatie tussen man en vrouw, omdat ze elke maand samen beslissen hoe ze het geschenk van hun vruchtbaarheid het beste kunnen gebruiken. Het gebruik van natuurlijke gezinsplanning om een zwangerschap uit te stellen is een daad van zelfopoffering. Het bevordert een zelfopofferende mentaliteit die kinderen verwelkomt als een geschenk en niet als een ongemak.
Een sacramenteel huwelijk bereikt voor het paar wat God belooft: een kanaal van heiligmakende genade, een leven waarin geleefd wordt en een openbaring van Gods liefde die in beider harten aan het werk is om hun zondigheid en verwonding te overwinnen, zodat zij uiteindelijk samen in de hemel kunnen zijn. Natuurlijk wordt dit nooit bereikt zonder opoffering. We erkennen de noodzaak van opoffering als het gaat om atletische, carrière- of artistieke prestaties, maar negeren of verwerpen dit vaak als het gaat om het bereiken van grootsheid – of beter gezegd: heiligheid – in onze huwelijken en gezinnen. Maar we zijn geroepen tot iets groters! We zijn geroepen om ons hele leven, inclusief onze seksualiteit, op te offeren voor een hoger doel. Gehuwde stellen offeren zich voor elkaar op, in het belang van de kinderen waarmee God hen heeft gezegend, en voor de samenleving als geheel. We kunnen deze optie afwijzen en het huwelijk gebruiken om onze eigen individuele ambities en verlangens te 'vervullen', maar dit laat ons uiteindelijk leeg achter. Ons leven is bedoeld als een geschenk, een geschenk dat vrijelijk wordt gegeven, en door op deze manier te leven, treden we op mysterieuze wijze binnen in het leven van Christus Zelf. Dit is het grootste geschenk dat we kunnen bieden: ons leven geven, zoals Christus deed, ter wille van de ander.
De strijd over abortus legt bloot wat tientallen jaren van wijdverbreide anticonceptiementaliteit heeft gedaan met de geestelijke toestand van veel mensen. Ons collectieve geweten, zelfs dat van veel conservatieve en religieuze mensen, is zo afgestompt dat we abortus als een noodzakelijk kwaad accepteren. We halen er min of meer onze schouders over op. Deze situatie zou een wake-up call moeten zijn voor degenen die de waardigheid van het menselijk leven willen beschermen.
Er is nog veel werk te doen. Om dit werk succesvol te laten zijn, moet het gepaard gaan met gebed voor het menselijk leven in alle stadia en het getuigen van en het delen van een alomvattende visie op de menselijke seksualiteit die werkelijk levengevend is voor zowel echtparen als kinderen.
