Een van de Spaanse eretitels die Maria draagt luidt Nuestra Señora de la Merced (Onze Lieve Vrouw tot Vrijkoop van Slaven), in het Latijn 'Maria de Mercede redemptionis captivorum'. Deze benaming gaat terug op de gelijknamige religieuze orde: de Mercedariërs.
Van de achtste tot de vijftiende eeuw gingen grote delen van Spanje gebukt onder het juk van de islam. In sommige perioden werden alle bewoners gedwongen zich tot Allah te bekeren. Wie zich weigerde te onderwerpen, werd als slaaf verkocht in dienst van een moslim, tenzij er voldoende geld was om een losprijs te betalen.
Om deze toestand het hoofd te bieden richtte Petrus Nolascus († 1256) in 1222 de Orde van de Mercedariërs op, officieel geheten Orde van Onze Lieve Vrouw van Barmhartigheid tot Vrijkoop van Slaven. De mannen en vrouwen die zich hierbij aansloten stelden zich ten doel om christenen die als slaaf in bezit van een moslim geraakt waren vrij te kopen. Soms betaalden zij de losprijs door zichzelf in hun plaats als slaaf aan te bieden!
De orde plaatste zichzelf onder bescherming van Maria. Daardoor kreeg zij bovengenoemde eretitel erbij. Het bijbehorende feest van vandaag werd enerzijds ingesteld om Maria's hulp in te roepen bij deze riskante onderneming, anderzijds om haar te bedanken voor alle keren dat de orde erin geslaagd was iemand vrij te krijgen.
Maria’s eretitel 'De la Merced' werd ook een voornaam die katholieke Spaanse ouders aan hun dochter gaven, en die verbasterd werd tot Mercedes. De Duitse autobouwer Benz noemde zijn mooiste auto naar zijn Spaanse vrouw Mercedes.
